Massaal Optreden Tegen Russische Huurlingen!

Vandaag komt het belangrijkste nieuws uit Azerbeidzjan.

Hier heeft de regering Wagner-strijders gearresteerd die voor Rusland in Oekraïne hebben gevochten, waarmee ze rechtstreeks de meest gevaarlijke organisatie van het Kremlin aanpakken. Het is een gedurfde stap die niet alleen de Russische invloed in de Zuidelijke Kaukasus afwijst, maar ook actief begint het hele post-Sovjetmachtssysteem van Moskou af te breken.

Het is de eerste keer dat een post-Sovjetland zijn eigen burgers vervolgt omdat ze zich bij Wagner hebben aangesloten. De eerste twee huurlingen, Ramil Aliyev en Ismayil Hasanov, hadden beiden gevangenisstraf uitgezeten in Russische strafkolonies voordat ze onder Prigozhins Project-K werden gerekruteerd en naar Oekraïne werden gestuurd om te vechten. De twee Azerbeidzjanen worden ervan beschuldigd vuurwapens en explosieven te hebben gebruikt in Oekraïne en te hebben geprobeerd anderen te recruteren om voor Wagner te vechten.

Een rechtbank in Bakoe heeft hun detentie bevolen en daarbij strafwetten toegepast die normaal gebruikt worden voor huurlingen of terreurgerelateerde misdrijven. Deze aanklachten gaan verder dan het binnenlandse recht; ze vormen een waarschuwing aan alle voormalige Wagner-strijders: zij worden niet als veteranen behandeld, maar als oorlogsmisdadigers.

De beslissing om Wagner-strijders te vervolgen maakt deel uit van een bredere verschuiving in Azerbeidzjans houding ten opzichte van Moskou. In plaats van zich stilletjes te distantiëren, richt Bakoe zich nu actief op Russische invloed op meerdere fronten: militair, politiek en informatiekundig. De arrestaties gaan niet alleen over rechtvaardigheid of legaliteit, maar over het afsnijden van Russische invloed. Project-K was een van Wagners meest controversiële initiatieven, waarin criminaliteit werd vermengd met door de staat gesteunde oorlogsvoering. Door deze personen nu aan te pakken, criminaliseert Azerbeidzjan feitelijk met terugwerkende kracht de betrokkenheid van zijn burgers bij de Russische proxystructuur.

Deze juridische aanval volgt op Bakoe’s besluit om Sputnik-Azerbeidzjan te bestempelen als een Russische inlichtingendienst, waarbij het personeel wordt beschuldigd van het voeren van informatieoorlogsvoering en het opbouwen van pro-Kremlinvlechten in het land.

Waar die zaak zich richtte op zachte macht, zijn de Wagner-arrestaties iets anders: ze markeren het begin van harde juridische actie tegen Russische hybride agenten op Azerbeidzjaanse bodem. Geen enkel ander land in de regio heeft zo’n harde juridische grens getrokken, waardoor dit een precedent scheppend moment is.

De diplomatieke spanningen liepen parallel op, toen een Russische delegatie onder leiding van minister voor Noodsituaties Aleksandr Kurenkov in juli Bakoe bezocht met een diplomatiek bericht van Vladimir Putin, maar president Ilham Aliyev weigerde hen te ontvangen. Die afwijzing was bewust en diep symbolisch in de post-Sovjetruimte, waar Rusland traditioneel vertrouwt op persoonlijke ontmoetingen en achterkamertjesdiplomatie om invloed te behouden.

Maar dit keer sloot Azerbeidzjan de deur; het weigeren van Putin’s gezant suggereert dat Bakoe Russische diplomatie niet langer als nuttig of noodzakelijk beschouwt. Het signaleert ook dat Azerbeidzjan bereid is de relaties verder te laten verslechteren als Moskou blijft aandringen.

Ondertussen versterkt Azerbeidzjan zijn banden met Oekraïne op zowel praktische als symbolische manieren. Bakoe heeft recent gespecialiseerde mijnopruimingsapparatuur aan Oekraïense troepen gestuurd, een steun die op papier misschien bescheiden lijkt, maar strategisch gewicht heeft. Het draagt direct bij aan Oekraïnes vermogen om bevrijde gebieden te zuiveren, burgers te beschermen en zich voor te bereiden op tegenoffensieven. Azerbeidzjan kiest openlijk partij voor Oekraïne in sleutelveiligheidskwesties, terwijl het tegelijkertijd Russisch geheime netwerken in eigen land aanpakt. En dat doet het zonder westerse aansturing, wat toont dat de isolatie van Rusland zelfversterkend wordt.

Achter dit alles ligt een diepere verschuiving; Azerbeidzjan probeert niet langer tussen Oost en West te balanceren. Het kiest kant, en doet dat met chirurgische precisie. De vervolgingen, mediacensuur en diplomatieke afwijzingen maken deel uit van een coherente strategie om de Russische invloed in de Zuidelijke Kaukasus af te breken. Voor Moskou is dit niet zomaar een diplomatiek hoofdpijndossier; het is een strategische nederlaag. Zijn ooit trouwe partner helpt nu Oekraïne, wijst gezanten van achterkamertjesdiplomatie af en arresteert Wagner-strijders als criminelen.

Al met al is de aanpak van Wagner niet slechts een binnenlandse juridische maatregel; het hertekent het regionale landschap. Door Russische huurlingen als criminelen in plaats van veteranen te behandelen, geeft Bakoe een signaal aan de rest van de post-Sovjetwereld dat de oude regels van Russische dominantie niet langer gelden. Russische zachte en harde machtsmiddelen worden van binnenuit afgebroken, en Azerbeidzjan loopt daarin voorop.

‍