Vandaag zijn er belangrijke updates uit de Russische Federatie.
Hier verandert het separatisme, dat ooit in ballingschap werd gefluisterd of met geweld werd onderdrukt, nu in open verzet en vormt het een bedreiging voor de stabiliteit van de staat. Nu de gevolgen van de oorlog steeds meer de Russische bevolking zelf raken, beginnen deze gevoelens te groeien, terwijl de Oekraïense inlichtingendienst de vlammen nog verder aanwakkert.

In Jakoetië, de grootste republiek van Rusland met een oppervlakte van meer dan drie miljoen vierkante kilometer, is het separatistische sentiment uitgegroeid tot een beweging van identiteit, overleving en nu ook verzet. Al lange tijd behandeld als een kolonie van Moskou, levert Jakoetië miljarden aan diamanten, goud en gas op, terwijl zijn bevolking tot de armste van Rusland behoort en leeft te midden van milieuverwoesting en verwaarlozing. De woede broeit al jaren, maar de oorlog in Oekraïne heeft de lont aangestoken.

Duizenden jonge Jakoeten zijn gestorven in gevechten voor Rusland’s ambities en hebben veertig keer meer verliezen geleden dan soldaten uit het district Moskou, terwijl hun vaderland intussen wordt leeggeroofd. In september 2025 overschreed lokaal afgevaardigde Alexander Ivanov de laatste grens door openlijk te spreken over de noodzaak dat Jakoetië zich van Rusland afscheidt tijdens een interview in Turkije. Hij riep de Jakoeten op geen angst te hebben voor degenen die hun land bezetten en daagde zo Moskou’s autoriteit rechtstreeks uit. Zijn banden met pan-Turkse kringen in Istanboel en zijn steun aan protesten in de republiek Altai hebben hem tot een symbool van ontwaken gemaakt. Ondertussen nemen strijders uit Jakoetië reeds de wapens op in Oekraïne’s Siberisch Bataljon, met de droom van een vrij Jakoetië, strijdend tegen Russische troepen en inspirerend voor hun volk thuis.

Maar terwijl Jakoetië’s verzet grotendeels politiek blijft, is dat van Ingoesjetië een veel gevaarlijkere fase van opstand binnengegaan. Genesteld in de onrustige Noordelijke Kaukasus is de kleine moslimrepubliek het epicentrum geworden van een nieuwe golf van guerrillaoorlog. Het Ingoesjisch Bevrijdingsleger, opgericht in 2023, voert nu elke maand aanvallen uit. In juni 2025 vielen zijn strijders een Russische grenspost in Noord-Ossetië aan met drones, waarbij twee FSB-officieren werden gedood. In augustus werden gecoördineerde brandstichtingen uitgevoerd op militaire depots in Dagestan, en onlangs publiceerde de groep een video waarop strijders te zien zijn tijdens patrouilles — bewapend, georganiseerd en uitdagend.

Een andere separatistische formatie, de Bevrijdingsbeweging van de Kaukasus, verenigt Tsjetsjenen, Dagestani’s en Ingoesjen onder één vlag in wat zij een oorlog van antikoloniale weerstand noemen. Met steun van de Oekraïense Hoofd Inlichtingendienst hebben zij onlangs een luitenant-kolonel van een lokale antiverkenningseenheid samen met zijn chauffeur en assistent uitgeschakeld in een gerichte explosie. Hun boodschap: Moskou’s greep op de Kaukasus verzwakt, en de agenten van het Kremlin zijn niet langer onaantastbaar.

Achter veel van deze groeiende chaos schuilt wat veel analisten inmiddels het “plan van Boedanov” noemen. Generaal Kyrylo Boedanov, hoofd van Oekraïne’s militaire inlichtingendienst, cultiveert op methodische wijze het verzet binnen Rusland’s etnische regio’s. Zijn agenten verspreiden de waarheid over Rusland’s oorlog, over hoe etnische minderheden — Jakoeten, Boerjaten, Ingoesjen, Dagestani’s — als kanonnenvlees worden gebruikt en bij duizenden sterven, terwijl zij minder dan tien procent van de totale bevolking uitmaken maar ongeveer veertig procent van de contractsoldaten leveren.

De Oekraïense inlichtingendienst heeft direct contact gelegd met ballingen en ondergrondse netwerken, en voorziet hen van inlichtingen, logistiek en training. Het doel is strategisch: elke regio die in opstand komt betekent minder Russische middelen aan het front, want vele kleine branden kunnen een rijk van binnenuit doen verbranden.

En Rusland voelt de hitte al, nu het ongeschreven sociale contract van het Kremlin — alles mogen doen op het wereldtoneel zolang de binnenlandse bevolking ongemoeid blijft — aan het afbrokkelen is. Toen de mobilisatie begon tijdens Oekraïne’s Charkiv-tegenoffensief in 2022, kwamen mensen in opstand omdat de oorlog hun huizen bereikte en velen met geweld werden opgeroepen. Nu, nu Oekraïense droneaanvallen olieraffinaderijen lamleggen, raken tankstations in heel Rusland droog. Protesten over brandstoftekorten zijn in verschillende regio’s uitgebroken, en gewone Russen, die zich ooit afzijdig hielden van de oorlog, ervaren plotseling de gevolgen ervan. Tegelijkertijd beseffen velen dat de staat hen niet langer kan beschermen tegen zijn eigen falen.

Over het geheel genomen verandert wat begon als culturele heroplevingsbewegingen nu in revolutionaire netwerken die Moskou’s heerschappij van binnenuit uitdagen. Het beleid van het Kremlin — het uitbuiten van regio’s, het leegzuigen van hun rijkdommen en het sturen van hun zonen de dood in — heeft de kiem van opstand gezaaid. Wat Russische functionarissen afdoen als geïsoleerd extremisme is in werkelijkheid de vroege fase van fragmentatie. Met steun van de Oekraïense inlichtingendienst winnen deze bewegingen aan zelfvertrouwen, structuur en doel. Ze hebben generaties lang gewacht op een vonk, en nu, terwijl Rusland aan meerdere fronten bloedt, is die gekomen.

Opmerkingen