Waarom traditionele loopgraven falen tegen constante dronebewaking en -aanvallen

Vandaag komen de meest significante ontwikkelingen uit Oekraïne.

Hier heeft de opkomst van drones de regels van de loopgravenoorlog volledig herschreven. Wat ooit verdedigingsbolwerken waren die maandenlang stand konden houden, zijn veranderd in dodelijke vallen, aangezien onbemande luchtvaartuigen nu soldaten van bovenaf opjagen.

De beelden uit de regio Donetsk tonen wat ooit als een gemiddelde loopgraaflinie in Oekraïne zou zijn beschouwd. Ze is diep in de grond uitgegraven, uitgerust met schietgaten en schuilplaatsen groot genoeg voor kleine teams soldaten. Slechts drie weken nadat de beelden waren opgenomen, bereikten vijandelijke saboteurs het gebied en werden de verdedigers in minder dan een dag verdreven. Kleine FPV-drones vlogen rechtstreeks de ingangen van de schuilplaatsen binnen en brachten explosieve ladingen tot ontploffing boven degenen die zich daar verborgen hielden, terwijl andere drone-operators de gewonden volgden terwijl zij probeerden te ontsnappen en granaten van bovenaf lieten vallen. Tegen de volgende avond arriveerden grotere drones en maakten ze van de positie een reeks kapotte kuilen en puinhopen, met slechts enkele levenloze lichamen die achterbleven.

Dit voorval weerspiegelt de bredere realiteit die analisten en soldaten nu vanaf het front beschrijven. Rapporten gepubliceerd door ARA citeren Oekraïense en Russische bronnen die schatten dat tot tachtig procent van de verliezen op het slagveld wordt veroorzaakt door onbemande luchtvaartuigen. Analisten van CEPA leggen uit dat deze drones geen geïsoleerde wapens zijn, maar deel uitmaken van een constante dodelijke keten die verkenning, doelbepaling en artillerievuur met elkaar verbindt, waardoor loopgraven binnen minuten kunnen worden vernietigd.

Aan het begin van de grootschalige invasie in 2022 groeven Oekraïense en Russische troepen loopgraven die leken op die uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Ze waren rechtlijnig en zwaar versterkt, met zandzakken, hout en schuilplaatsen die twee meter onder de grond lagen. Veel van hen strekten zich uit over honderden meters en waren via verbindingsroutes verbonden met bevoorradingsdepots achter het front.

Deze netwerken waren zeer effectief tegen artillerie- en kleinwapenvuur; soldaten konden maandenlang op één positie blijven en rouleren tussen rust, bewaking en onderhoud. Een goed onderhouden loopgraaf kon duizenden granaten weerstaan zolang de exacte coördinaten verborgen bleven. Dit model kon echter de moderne observatie niet weerstaan. Toen drones voortdurend boven het front begonnen te cirkelen, werden elke vuurpositie, elke aanvoerroute en elke ingang van een schuilplaats zichtbaar. Een thermische drone op lage hoogte kon de warmte van een menselijk lichaam op honderden meters afstand waarnemen. Satellietbeelden, meerdere keren per dag bijgewerkt, legden volledige loopgravennetwerken bloot aan commandanten ver achter het front. Als gevolg daarvan werd wat ooit de sterkste verdediging was, een gemakkelijk doelwit voor geleide munitie en luchtaanvallen.

Loopgraven in Oekraïne zijn niet verdwenen, maar van ontwerp en functie veranderd. Soldaten graven nu kortere, gebogen en onregelmatige secties in plaats van lange, rechte lijnen, waardoor ze moeilijker door drones te detecteren zijn en makkelijker om achter te laten zodra ze worden geviseerd. Ze voegen schuine ingangen aan hun schuilplaatsen toe, diepere onderkomens en versterkte bovenbedekking van lagen hout, metaal en zandzakken om te voorkomen dat drones naar binnen vliegen of explosieven naar binnen laten vallen.

Camouflage is in de structuur zelf geïntegreerd, met netten, gebladerte en zelfs thermische afdekkingen om warmtesignaturen te vervormen en beweging te verbergen voor luchtcamera’s. Verbindingsroutes tussen posities zijn smaller en zigzaggend, terwijl verplaatsingen vooral ’s nachts of in de mist plaatsvinden om de zichtbaarheid te verminderen.

Volgens de velstanalyse van Tochnyi functioneren loopgraven in Oekraïne nu als een constant verschuivend netwerk in plaats van als vaste frontlinies, met nepposities en valse ingangen om verkenningsdrones te misleiden, en echte die regelmatig worden herbouwd of verplaatst zodra ze zijn ontdekt. Experts van CEPA beschrijven het Oekraïense front als een laboratorium van aanpassing, waar soldaten tegenmaatregelen tegen drones in bijna elk aspect van de veldengineering opnemen.

Hoewel draagbare stoorzenders en andere elektronische verdedigingen langs het hele front worden gebruikt om de besturingssignalen van drones te verstoren, ligt de belangrijkste verdediging in de manier waarop loopgraven nu worden ontworpen, gecamoufleerd en versterkt om observatie en FPV-aanvallen te overleven.

Al met al toont de transformatie van de loopgravenoorlog in Oekraïne aan hoe moderne conflicten sneller evolueren dan de verdedigingswerken die zijn gebouwd om ze te weerstaan. Dezelfde structuren die ooit symbool stonden voor veerkracht en uithoudingsvermogen vertegenwoordigen nu kwetsbaarheid in het aangezicht van technologische dominantie vanuit de lucht. Soldaten graven en vechten zoals hun voorouders dat deden, maar de wapens die hen opjagen komen niet langer van over het veld, maar uit de lucht boven hen. De toekomst van oorlogsvoering zal niet afhangen van hoe diep legers kunnen graven, maar van hoe snel zij zich kunnen aanpassen aan een wereld waarin overleven evenzeer afhangt van elektronische waarneming als van de grond onder hun voeten.