.svg){kind=small}
Vandaag zijn er interessante updates uit de Middellandse Zee.
Hier is een reeks explosies op Russische olietankers van de zogeheten ‘shadow fleet’ gemeld, wat wijst op gerichte sabotage met als doel de illegale oliewinsten van Rusland te ondermijnen en de Westerse sancties te versterken. Hoewel niemand officieel de verantwoordelijkheid heeft opgeëist, suggereert het duidelijke patroon van deze incidenten dat mogelijk de Oekraïense inlichtingendienst achter deze verwoestende aanvallen zit.
Het meest recente incident vond onlangs plaats en betrof de Vilamoura, een onder de vlag van de Marshalleilanden varende tanker die meer dan een miljoen vaten Russische ruwe olie vervoerde. Ongeveer 150 kilometer ten noordoosten van Libië vond er een zware explosie plaats in de machinekamer van het schip, wat aanzienlijke schade veroorzaakte en leidde tot volledige stillegging; de bemanning werd later geëvacueerd. De Oekraïense inlichtingendienst identificeerde de tanker als onderdeel van de clandestiene Russische olie-operaties — met andere woorden, de Russische ‘shadow fleet’.
Eerder, in maart, vond een soortgelijk incident plaats met de Andromeda Star, eveneens een shadow fleet-tanker, vlakbij Denemarken. De explosie in de machinekamer verstoorde de voortstuwing en navigatie zodanig dat het schip in aanvaring kwam met een ander, niet nader genoemd vaartuig. Autoriteiten spraken aanvankelijk van een technisch mankement, maar vanwege de betrokkenheid bij gesanctioneerde activiteiten ontstond al snel het vermoeden van sabotage.
In februari vonden twee opmerkelijke incidenten plaats.
In Noord-Italië werd de tanker Seajewel getroffen door twee explosies in korte tijd: eerst in de machinekamer en daarna in het laadruim, wat zware schade en een langdurige brand veroorzaakte. Italiaans onderzoek wees later op het gebruik van een magnetische onderwaterexplosief, oftewel een ‘limpet mine’.
Later die maand werd de Grace Ferrum op soortgelijke wijze aangevallen voor de kust van Libië, waarbij een groot gat in de romp werd geslagen en er aanzienlijke olielekkage plaatsvond.
Januari markeerde het eerste incident van het jaar, toen de Seacharm explodeerde in een Turkse haven. De explosie in het brandstofcompartiment veroorzaakte een grote brand die de lading volledig vernietigde. De Turkse autoriteiten blusten het vuur snel, maar er waren sterke aanwijzingen voor opzettelijke sabotage om de Russische olie-export te verstoren.
Deze gecoördineerde aanvallen wijzen duidelijk op geavanceerde sabotageoperaties. Analisten speculeren over meerdere mogelijke methoden, zoals duikers die heimelijk limpet mines aanbrengen tijdens het aanmeren, die dan later op zee exploderen. Andere opties zijn infiltranten die explosieven plaatsen tijdens routineonderhoud, of geheime dienstagenten die bemanningsleden omkopen om explosieven te verbergen en op afstand te activeren zodra het schip buitengaats is. Deze tactieken zorgen voor maximale verstoring terwijl het risico op ontdekking beperkt blijft.
Dergelijke sabotage vereist strategische planning en robuuste logistieke netwerken. De Oekraïense speciale eenheden, die al wereldwijd actief zijn — ook in Afrika om Russische invloed te ondermijnen — zouden NAVO-vriendelijke marinebases in landen als Polen, Turkije of Roemenië kunnen gebruiken als geheime uitvalsbasis. Deze bases bieden snelle inzetmogelijkheden, logistieke ondersteuning en operationele dekking — allemaal cruciale elementen voor succesvolle maritieme sabotage.
Havens met zwakke beveiliging, wijdverspreide corruptie of beide — zoals in Libië en Syrië — zijn ook ideale infiltratiepunten. Minimale controle en gemakkelijk omkoopbare ambtenaren creëren gunstige omstandigheden voor het plaatsen van explosieven. Het richten op schepen in deze strategisch kwetsbare havens vermindert de noodzaak om meerdere locaties te infiltreren en verhoogt de efficiëntie langs bekende transportroutes van de shadow fleet.
De gezamenlijke impact van deze sabotagecampagne vormt een ernstige bedreiging voor de Russische shadow fleet. Met zes bevestigde incidenten in 2025 is er een duidelijk en verontrustend patroon ontstaan. Russische tankers kunnen nergens meer van veiligheid uitgaan tijdens hun reis, wat de operationele risico’s aanzienlijk vergroot. In combinatie met verscherpte internationale sancties en strengere maritieme controles, vooral in Noord-Europa, zullen deze sabotageacties waarschijnlijk rederijen dwingen hun betrokkenheid bij Russische operaties te heroverwegen.
Bovendien varen de meeste shadow fleet-schepen zonder verzekering vanwege sancties en hun illegale status, wat betekent dat de eigenaars enorme financiële risico’s lopen als hun schip wordt aangevallen. Zodra een schip wordt geïdentificeerd en op de zwarte lijst wordt geplaatst, zijn de sabotageverliezen volledig voor rekening van de eigenaar. Eigenaars die het risico niet willen nemen om doelwit te worden van Oekraïense aanvallen zullen zich terugtrekken uit Russische operaties, wat het aantal beschikbare schepen drastisch vermindert en Rusland’s pogingen om olie illegaal te exporteren bemoeilijkt.
Hoewel er geen direct bewijs is van Oekraïense betrokkenheid, sluiten de toenemende frequentie en verfijning van deze sabotageacties nauw aan bij Oekraïense strategische belangen. De regelmaat en precisie duiden op zorgvuldige planning en effectieve uitvoering, waardoor Rusland’s capaciteit om sancties te ontwijken zwaar wordt ondermijnd. Deze gerichte verstoring tast de Russische olie-export systematisch aan en levert Oekraïne een aanzienlijk strategisch voordeel op, door de financiële middelen van Moskou — die de oorlog direct financieren — effectief te ondergraven.
.jpg)
Opmerkingen