Vandaag zijn er veel interessante updates uit Oekraïne.
De belofte van Europa om Oekraïne in 2025 te voorzien van twee miljoen artilleriegranaten was ambitieus, maar ligt nu voor op schema: in slechts vier maanden is al tweederde geleverd. Geleverd door zowel EU-partners als wereldwijde bondgenoten, zal het Oekraïense leger binnenkort een enorme toestroom van artilleriemunitie ervaren, precies vóór het grootschalige geplande Russische zomeroffensief.

De Europese Unie streeft ernaar om dit jaar minstens twee miljoen artilleriegranaten aan Oekraïne te leveren en heeft al tweederde daarvan vóór de deadline geleverd. Hoewel EU-landen de binnenlandse productie hebben uitgebreid, is slechts ongeveer 25% van de granaten afkomstig uit de Europese militaire industrie zelf. De rest is extern betrokken, voornamelijk van Zuid-Koreaanse en Zuid-Afrikaanse defensiebedrijven zoals Hanwha en Denel. Omdat het EU-budget niet gebruikt mag worden voor directe aankoop van wapens, wordt de financiering geregeld via de European Peace Facility en via opbrengsten van herbelegde bevroren Russische tegoeden.

Ondanks de afhankelijkheid van externe leveranciers versnelt de EU de artillerieproductie via de Act in Support of Ammunition Production, die in maart vorig jaar werd ondertekend.

Dit initiatief mikt op een jaarlijkse output van 2 miljoen in de EU geproduceerde granaten tegen 2025. Het voorziet in subsidies voor EU-defensiefabrikanten om de capaciteit uit te breiden, knelpunten in de toeleveringsketen op te lossen en tijdige levering van munitie aan zowel Oekraïne als EU-lidstaten te waarborgen. Als onderdeel van deze inspanning zijn nieuwe productiefaciliteiten al geopend in Duitsland, Frankrijk, Zweden en Roemenië.


Tsjechië, dat onafhankelijk van de EU opereert, lanceerde in 2024 zijn eigen initiatief voor artillerieleveringen met steun van de NAVO. In het eerste jaar leverde het programma meer dan 1,5 miljoen granaten aan Oekraïne. Tsjechische functionarissen verwachten dat aantal in 2025 te evenaren of te overtreffen, dankzij nieuwe contracten die investeringen stimuleren en de productiecapaciteit vergroten. Interessant is dat Tsjechië zich vooral richt op coördinatie en financiering in plaats van productie, waarbij granaten worden betrokken via een wereldwijd netwerk van leveranciers, waaronder Turkije, Polen, Noorwegen, India en Australië.

De EU heeft inmiddels al meer dan tweederde van het beloofde aantal artilleriegranaten geleverd, dus het doel van twee miljoen voor het einde van het jaar lijkt vrijwel zeker. Daarnaast produceert de binnenlandse Oekraïense defensie-industrie momenteel zelf jaarlijks zo’n 2,5 miljoen artilleriegranaten. In totaal zal Oekraïne dit jaar naar schatting meer dan zes miljoen granaten produceren en ontvangen.

Dit dekt ruimschoots alle artilleriebehoeften van Oekraïne, waarbij het maandelijkse aantal geleverde granaten van ongeveer 500.000 voldoende is om de huidige vuursnelheid van het Oekraïense leger vol te houden. Momenteel gebruikt Oekraïne ongeveer 150.000 tot 200.000 artilleriegranaten per maand om de Russische aanvallen langs het hele front te weerstaan. Tijdens grote offensieve of defensieve operaties kan dit aantal oplopen tot 600.000 per maand, zoals tijdens het Oekraïense tegenoffensief in 2023.

Op dit moment overtreft de Russische artilleriecampagne Oekraïne in zowel verbruik als productie. In 2024 vuurde Rusland tot wel 7 miljoen granaten af — gemiddeld zo’n 600.000 per maand. Ze zijn echter sterk afhankelijk van Noord-Koreaanse leveringen, die goed zijn voor meer dan vijftig procent van het Russische maandelijkse verbruik, wat betekent dat Rusland zijn artillerieverbruik niet zelfstandig kan volhouden met alleen binnenlandse productie.

Toch hebben de Oekraïners een manier gevonden om hun artillerienadeel te compenseren door granaten te besparen wanneer ze niet absoluut noodzakelijk zijn. Zo bouwen ze een aanzienlijke reserve op. Dit stelt hen in staat hun vuursnelheid op te voeren tijdens intensere Russische aanvallen, waarmee ze de Russische artillerieovermacht kunnen terugbrengen tot een verhouding van 2:1. Hun huidige gebruik stelt Oekraïne in staat maandelijks een reserve van meer dan 300.000 granaten op te bouwen.

Over het geheel genomen stelt de snelle levering van artilleriegranaten door de EU en Tsjechië Oekraïne in staat zijn artillerienadeel geleidelijk te verkleinen, aangezien de productiecapaciteit van Oekraïne en zijn bondgenoten sneller groeit dan verwacht. Met productiecijfers die in 2025 verdubbelen ten opzichte van vorig jaar, zou Oekraïne in 2026 wel eens over 10 miljoen artilleriegranaten kunnen beschikken — waarmee het Russische artillerievoordeel geneutraliseerd zou worden. Hoewel de huidige productiecijfers het Oekraïense leger nu al een aanzienlijke gevechtskracht geven, zal slim gebruik van munitie Oekraïne in staat stellen om elke grotere Russische aanval tijdens de zomercampagne volledig teniet te doen.

Opmerkingen