Tureckie myśliwce F-16 zamykają przestrzeń powietrzną po tym, jak wiele rosyjskich dronów uderzyło w granicę Turcji

Dziś najważniejsze aktualizacje napływają z Morza Czarnego.

Tutaj, po tym jak rosyjskie siły zwiększyły swoją aktywność i prowokacje nad morzem oraz w przestrzeni powietrznej krajów NATO, Turcja jako pierwsza podjęła działanie i bez ostrzeżenia zestrzeliła rosyjskie drony wywiadowcze. W miarę jak pojawiały się kolejne incydenty, Rosjanie znajdują się teraz w sytuacji zagrożenia tureckim gniewem, grożącym całkowitym odcięciem ich handlu, bez konieczności dalszych uderzeń.

Walka Rosji o utrzymanie wpływów na Morzu Czarnym coraz bardziej się nasila, gdyż ukraińskie drony morskie systematycznie osłabiają kontrolę Rosji nad tym akwenem. W efekcie rosyjska armia rozszerzyła użycie dronów rozpoznawczych i uderzeniowych w całym regionie Morza Czarnego, aby odzyskać świadomość sytuacyjną i chronić swoje pozostałe aktywa, w tym tankowce tzw. floty cieni.

Niepokojącym sygnałem eskalacji jest niedawne odkrycie w rumuńskim lesie tajemniczego drona wyposażonego w spadochron i podejrzane urządzenie wybuchowe przez myśliwych. Z rozpiętością skrzydeł wynoszącą około dwóch metrów, władze rumuńskie oceniły, że urządzenie było wykorzystywane do monitorowania obiektów NATO lub śledzenia dostaw pomocy wojskowej na Ukrainę. Dron znaleziono nienaruszony, co skłoniło policję do natychmiastowego zabezpieczenia terenu, podkreślając rosnącą śmiałość i agresywność rosyjskich działań na terytorium NATO.

Turcja odczuła tę presję jeszcze bezpośredniej, gdy w ciągu kilku dni trzy odrębne rosyjskie drony naruszyły turecką przestrzeń powietrzną, zbliżając kraj do zdecydowanej reakcji. Pierwszy incydent miał miejsce, gdy rosyjski dron wszedł w turecką przestrzeń powietrzną od strony Morza Czarnego.

Turecka obrona przeciwlotnicza zareagowała błyskawicznie, a myśliwce F-16 przechwyciły cel, ostatecznie zestrzeliwując go pociskiem Aim-9X Sidewinder. Wrak rozsypał się na trudnym terenie, ale przesłanie było jasne: Turcja nie będzie tolerować nieautoryzowanych statków powietrznych w swoich przestworzach.

Drugi incydent był jeszcze bardziej alarmujący, gdy rosyjski dron rozpoznawczy Orlan-10 rozbił się w pobliżu miasta Izmit, zaledwie 50 kilometrów od Stambułu. Biorąc pod uwagę odległość i trajektorię, analitycy uważają, że został wystrzelony z kontrolowanego przez Rosję Krymu i miał za zadanie monitorować Morze Czarne, wykrywając ukraińskie drony morskie. Bliskość do jednego z najważniejszych regionów miejskich i przemysłowych Turcji wywołała natychmiastowe obawy o stopień penetracji rosyjskiego wywiadu na tureckim terytorium.

Trzeci przypadek dotyczył wraku rosyjskiego drona rozpoznawczego Merlin znalezionego w zachodniej Turcji. Merlin może pozostawać w powietrzu do dziesięciu godzin, latając na wysokości do pięciu kilometrów i wyposażony w zaawansowane sensory optoelektroniczne. Jego obecność ponownie wskazywała na trwałą działalność wywiadowczą, a nie na przypadkową awarię.

Łącznie te trzy incydenty przekroczyły wiele tureckich „czerwonych linii”, ponieważ wszystkie miały miejsce w pobliżu strategicznie wrażliwych lokalizacji, w tym obiektów przemysłu obronnego, rafinerii, baz morskich i lotniczych. Ten wzorzec sugeruje celowe działania wywiadowcze, a nie błąd nawigacyjny, ponieważ Rosja stara się obserwować aktywność ukraińskich dronów morskich i ruchy statków w okolicach cieśnin. Odzwierciedla to również szerszą zmianę w bezpieczeństwie regionalnym, gdzie niskokosztowe systemy bezzałogowe mogą generować strategiczne efekty daleko przewyższające ich rozmiary. Dla Turcji kwestia nie ogranicza się już do przechwytywania dronów, lecz obejmuje wczesne wykrywanie, identyfikację i odstraszanie.

Ta eskalacja zwiększa możliwość znacznie surowszych tureckich reakcji, a jeśli Ankara uznałaby powtarzające się naruszenia tureckiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony za zagrożenie bezpieczeństwa, mogłaby nawet ograniczyć cywilny ruch rosyjskich statków przez Bosfor w ramach odwetu. Konsekwencje byłyby poważne, ponieważ taki ruch sparaliżowałby handel Rosji na Morzu Czarnym i zagroziłby Konwencji Montrealskiej z 1936 roku, gwarantującej swobodny przepływ statków handlowych. Nawet port w Noworosyjsku, obsługujący około 20 procent rosyjskiego eksportu ropy, stanąłby w obliczu paraliżujących zatorów. Eksport zboża, silnie uzależniony od portów południowych, również załamałby się, nasilając presję ekonomiczną i polityczną na Moskwę. Alternatywne trasy eksportowe przez Bałtyk lub Pacyfik nie mają wystarczającej przepustowości, co czyni każdą przerwę w Bosforze katastrofalną strategicznie dla Rosji.

Ogólnie rzecz biorąc, Turcja sygnalizuje, że traktuje rosyjską aktywność dronów nad Morzem Czarnym i terytorium Turcji jako poważne i rosnące zagrożenie. Natychmiastowe zestrzelenie pierwszego drona pokazało gotowość do działania, podczas gdy późniejsze, niezauważone incydenty uwypukliły pilną potrzebę wzmocnienia kontroli przestrzeni powietrznej.

W przeciwieństwie do innych członków NATO, Turcja nie jest gotowa biernie akceptować powtarzających się naruszeń. Jeśli rosyjskie operacje dronów będą kontynuowane, Ankara wydaje się gotowa nie tylko zamknąć niebo nad Morzem Czarnym, lecz także potencjalnie eskalować dalej, zamykając Bosfor, jasno pokazując, że szpiegowanie członków NATO w regionie będzie miało realne i kosztowne konsekwencje.