Rusland ging misleid en onvoorbereid ten oorlog, zegt een topcommandant

Vandaag komt het belangrijkste nieuws uit Rusland.

Rusland begon zijn grootschalige invasie met de verwachting van snelheid en een voorspelbaar pad naar de overwinning, overtuigd dat zijn militaire structuur en inlichtingenbeeld succes zouden garanderen. Wat zich in plaats daarvan ontvouwde, was een slagveld gevormd door misrekeningen, onvoorbereidheid en onverwacht verzet, een realiteit die Russische functionarissen lange tijd terughoudend waren om publiekelijk toe te geven.

In een recente verklaring erkende voormalig commandant van de landstrijdkrachten Vladimir Tsjirkïn de omvang van de misrekening achter de campagne en deed hij een van de duidelijkste bekentenissen over hoe gebrekkig de aannames van het Kremlin waren. De opmerkingen van Tsjirkïn vallen op omdat Russische functionarissen zelden met zulke openheid spreken of het staatsnarratief tegenspreken. Hij verklaarde ronduit dat Rusland onvoorbereid en slecht geïnformeerd ten oorlog trok en beschreef de invasie als een grote strategische fout, gevormd door inlichtingen die hij nu als door fantasie gedreven bestempelt.

Volgens hem werd de hoogste leiding verteld dat ongeveer 70 procent van de Oekraïners een pro-Russische regering zou steunen en de oprukkende Russische troepen zou verwelkomen of ten minste tolereren. Tsjirkïn zegt dat de werkelijkheid precies het tegenovergestelde was en beschrijft deze verkeerde inschatting als een van de doorslaggevende fouten die de hele campagne op een verkeerd spoor zette.

Om die reden, zo zegt hij, zou hij de gehele Russische inlichtingendiensten een onvoldoende geven, aangezien adviseurs herhaalden wat politieke leiders wilden horen. Dit vertekende beeld liet Moskou geloven dat het verzet beperkt zou blijven, dat Kyiv onder druk zou uiteenvallen en dat de westerse reactie traag of louter symbolisch zou zijn.

De opmerkingen van Tsjirkïn onthullen dat de voorbereiding op de invasie eerder werd gekenmerkt door overmoed dan door grondige planning. Hij herinnert zich dat velen in Rusland geloofden dat de oorlog drie dagen zou duren en stelt dat deze sfeer de hele benadering van februari 2022 heeft gevormd.

Rusland concentreerde zich op een snelle opmars richting Kyiv, in de veronderstelling dat de Oekraïense strijdkrachten na de eerste schok zouden instorten. Hij merkt op dat Rusland het conflict opnieuw onvoorbereid inging, als gevolg van structurele problemen die al sinds eerdere oorlogen bestonden.

Daartoe behoren wat hij het Tbilisi-syndroom noemt, waarbij officieren aarzelen om te handelen zonder een expliciet bevel. Deze rigiditeit droeg direct bij aan trage reacties, gemiste kansen en verwarring tijdens de openingsfase. Tsjirkïn suggereert dat de hoogste leiding geloofde dat psychologische druk, snelle manoeuvres en narratieve dominantie voldoende zouden zijn, wat verklaart waarom logistieke diepgang, beschermde bevoorradingslijnen en noodstructuren weinig aandacht kregen. Het leger bereidde zich voor op een korte en dramatische operatie omdat men ervan overtuigd was dat langdurige gevechten vrijwel onmogelijk waren.

De opmerkingen van Tsjirkïn maken duidelijk dat de kern van het plan rustte op aannames die als feiten werden behandeld, zoals het idee dat de Oekraïense politieke leiding onder druk zou uiteenvallen, en dat deze overtuigingen diep verankerd raakten binnen Russische planningskringen. Andere aannames waren dat de meeste Oekraïners actieve weerstand zouden vermijden en dat westerse regeringen tijd nodig zouden hebben om een betekenisvolle reactie te organiseren. Inlichtingenrapporten versterkten dit beeld door het Oekraïense moreel als fragiel af te schilderen en de strijdkrachten als onvoorbereid op gecoördineerde verdediging.

Hij voegt eraan toe dat de hoogste leiding geloofde dat snelheid alleen al een gevoel van onvermijdelijkheid zou creëren en mobilisatie zou ontmoedigen. Deze overtuiging leidde tot de beslissing om gepantserde formaties diep Oekraïens grondgebied in te sturen langs smalle routes met minimale bescherming. Tsjirkïn maakt duidelijk dat politieke verwachtingen het militaire ontwerp vormgaven en dat niemand serieus overwoog dat Oekraïne zich van een eerste aanval zou kunnen herstellen en effectief zou kunnen terugslaan.

De verklaringen van Tsjirkïn werpen licht op hoe deze aannames samen met het offensieve plan instortten, zodra het Oekraïense verzet standhield en de autoriteiten in Kyiv op hun plaats bleven.

Hij erkent dat Rusland geen betekenisvol terugvalscenario had en dat als gevolg daarvan de logistiek vrijwel onmiddellijk instortte. Lange colonnes kwamen tot stilstand doordat bevoorradingsroutes overbelast en betwist waren, en eenheden wachtten op bevelen die nooit kwamen door commandostilstand.

Hij merkt ook op dat het narratief dat na de terugtrekking uit Kyiv werd gepresenteerd, door de Russische leiding omschreven als een gebaar van goede wil, bedoeld was om een militaire tegenslag te verhullen. Het relaas van Tsjirkïn bevestigt wat waarnemers al hadden vastgesteld: Russische troepen trokken zich terug omdat de opmars onhoudbaar was geworden, de verliezen hoog waren en Oekraïense tegenaanvallen aanzienlijke schade toebrachten.

In het algemeen legt Tsjirkïns publieke beoordeling de interne tekortkomingen bloot achter een van Ruslands meest ingrijpende strategische misrekeningen in decennia. Zijn opmerkingen bevestigen dat de invasie was gebaseerd op onnauwkeurige inlichtingen, onrealistische politieke aannames en een verouderde militaire structuur. Het is een herinnering dat strategische misrekeningen een keten van mislukkingen in gang kunnen zetten met langdurige gevolgen, die Rusland vastzetten in een langdurige uitputtingsoorlog.