Rosja poszła na wojnę źle poinformowana i nieprzygotowana — mówi wysoki dowódca

Dziś najważniejsze wiadomości napływają z Rosji.

Rosja rozpoczęła pełnoskalową inwazję, oczekując szybkości i przewidywalnej drogi do zwycięstwa, przekonana, że jej struktura wojskowa oraz obraz sytuacji wywiadowczej zagwarantują sukces. Zamiast tego wyłoniło się pole walki ukształtowane przez błędne oceny, brak przygotowania i nieoczekiwany opór — rzeczywistość, do której rosyjscy urzędnicy niechętnie przyznawali się publicznie.

W niedawnym oświadczeniu były dowódca Wojsk Lądowych Władimir Czirkin przyznał skalę błędnych założeń stojących za tą kampanią, składając jedno z najjaśniejszych wyznań dotyczących tego, jak wadliwe były założenia Kremla. Wypowiedzi Czirki­na wyróżniają się, ponieważ rosyjscy urzędnicy rzadko mówią z taką szczerością lub podważają oficjalną narrację państwową. Stwierdził on wprost, że Rosja poszła na wojnę nieprzygotowana i oparta na błędnych informacjach, opisując inwazję jako poważny błąd strategiczny ukształtowany przez wywiad, który dziś nazywa opartym na fantazjach.

Według niego najwyżsi przywódcy byli informowani, że około 70 procent Ukraińców poprze prorosyjski rząd oraz że będą oni witać lub przynajmniej tolerować nacierające rosyjskie wojska. Czirkin twierdzi, że rzeczywistość była dokładnie odwrotna, i określa to błędne odczytanie sytuacji jako jeden z decydujących błędów, które od samego początku skierowały całą kampanię na złą ścieżkę.

Z tego powodu — jak powiedział — wystawiłby całym rosyjskim służbom wywiadowczym ocenę niedostateczną, ponieważ doradcy powtarzali to, co przywódcy polityczni chcieli usłyszeć. To zniekształcone postrzeganie rzeczywistości pozostawiło Moskwę w przekonaniu, że opór będzie ograniczony, że Kijów rozpadnie się pod presją, a reakcja Zachodu będzie powolna lub wyłącznie symboliczna.

Komentarze Czirki­na pokazują, że przygotowania do inwazji odzwierciedlały nadmierną pewność siebie, a nie rzetelne planowanie. Wspomina on, że wielu w Rosji wierzyło, iż wojna potrwa trzy dni, i podkreśla, że taka atmosfera ukształtowała całe podejście do lutego 2022 roku.

Rosja skoncentrowała się na szybkim uderzeniu w kierunku Kijowa, zakładając, że ukraińskie siły rozpadną się po początkowym szoku. Zauważa, że Rosja ponownie weszła w konflikt nieprzygotowana, z powodu problemów strukturalnych, które utrzymywały się od wcześniejszych wojen.

Obejmują one to, co określa mianem „syndromu Tbilisi”, w którym oficerowie wahają się działać bez wyraźnego rozkazu. Ta sztywność bezpośrednio przyczyniła się do opóźnionych reakcji, straconych okazji i chaosu w początkowej fazie działań. Czirkin sugeruje, że najwyżsi decydenci wierzyli, iż presja psychologiczna, szybkie manewry i dominacja narracyjna będą wystarczające, co tłumaczy, dlaczego logistyce, zabezpieczonym liniom zaopatrzenia i strukturom awaryjnym poświęcono niewiele uwagi. Wojsko przygotowywało się do krótkiej i spektakularnej operacji, ponieważ było przekonane, że długotrwałe walki są niemal niemożliwe.

Wypowiedzi Czirki­na wyjaśniają, że trzon planu opierał się na założeniach traktowanych jak fakty, takich jak przekonanie, że ukraińskie przywództwo polityczne rozpadnie się pod presją, i że te wierzenia zostały głęboko zakorzenione w rosyjskich kręgach planistycznych. Inne założenia obejmowały przekonanie, że większość Ukraińców uniknie aktywnego oporu oraz że rządy zachodnie potrzebują czasu, by zmobilizować realną odpowiedź. Raporty wywiadowcze wzmacniały ten obraz, przedstawiając morale Ukrainy jako kruche, a jej siły zbrojne jako nieprzygotowane do skoordynowanej obrony.

Dodaje on, że najwyżsi przywódcy wierzyli, iż sama szybkość stworzy poczucie nieuchronności, zniechęcając do mobilizacji. To przekonanie doprowadziło do decyzji o wprowadzeniu formacji pancernych głęboko na terytorium Ukrainy wzdłuż wąskich tras, przy minimalnej ochronie. Czirkin jasno wskazuje, że oczekiwania polityczne kształtowały projekt działań wojskowych i że nikt poważnie nie rozważał, iż Ukraina może otrząsnąć się po pierwszym uderzeniu i skutecznie przejść do kontrataku.

Oświadczenia Czirki­na rzucają światło na to, jak te założenia załamały się wraz z planem ofensywy, gdy ukraiński opór się utrzymał, a władze w Kijowie pozostały na swoich stanowiskach.

Przyznaje on, że Rosja nie miała żadnej realnej opcji zapasowej, w wyniku czego logistyka niemal natychmiast się załamała. Długie kolumny ugrzęzły, ponieważ linie zaopatrzenia były nadmiernie rozciągnięte i zagrożone, a jednostki czekały na rozkazy, które nigdy nie nadeszły z powodu bezwładu dowodzenia.

Zauważa również, że narracja przedstawiona po odwrocie spod Kijowa, opisywanym przez rosyjskie przywództwo jako gest dobrej woli, miała na celu zamaskowanie militarnej porażki. Relacja Czirki­na potwierdza to, co obserwatorzy zauważali już wcześniej: rosyjskie siły wycofały się, ponieważ dalszy marsz stał się niemożliwy do utrzymania, straty były wysokie, a ukraińskie kontrataki zadawały poważne szkody.

Ogólnie rzecz biorąc, publiczna ocena Czirki­na obnaża wewnętrzne słabości stojące za jednym z najbardziej brzemiennych w skutki błędów strategicznych Rosji od dekad. Jego słowa potwierdzają, że inwazja opierała się na błędnych informacjach wywiadowczych, nierealistycznych założeniach politycznych oraz przestarzałej strukturze wojskowej. To przypomnienie, że błędna ocena na poziomie strategicznym może uruchomić ciąg porażek o długotrwałych konsekwencjach, które wciągnęły Rosję w wyniszczającą wojnę na wyczerpanie.